Orthopedagoge en hoogleraar Wilhemina Bladergroen (1908 – 1983) was de bedenkster van deze drie R-en. Zij werd destijds bejubeld vanwege haar ideeën maar later ook bekritiseerd door deskundigen die vonden dat haar theorieën ouderwets en niet voldoende wetenschappelijk onderbouwd waren. Wat mij betreft vormen deze drie R-en nog steeds de pijlers onder een gelukkige jeugd.

Mijn werkzame leven heeft voor een flink deel gedraaid om jongeren en de wereld waarin zij leven. Helaas lijken zij steeds vaker op te groeien in een onstabiele leefomgeving en betalen ze daarvoor een zware tol, met de daarbij horende “etiketten”.
Veel ouders worden, bewust of onbewust, in beslag genomen door hun eigen problemen. Ze hebben geen energie meer over om grenzen aan te geven en vinden alles goed wat het kind denkt te willen. Om het tevreden te houden worden spullen gekocht, want dat doe je toch als je van je kind houdt? Intussen weet het kind niet waar het aan toe is en raakt het de weg kwijt. Vervolgens moet het worden “genezen”.

Iedere tijd lijkt niet alleen zijn eigen mode-woorden, maar ook zijn mode-diagnoses te hebben. Dametjes die goed kunnen manipuleren hebben borderline en jongens die vooral met zichzelf bezig zijn, hebben een narcistische stoornis (of zijn soms zelfs psychopaat). In mijn jeugd was een kind “druk”, nu heeft het ADHD. Een kind dat vroeger in zichzelf gekeerd was of vreemd uit de hoek kon komen, heeft tegenwoordig PDD-NOS. Voor mensen die de term PDD niet kennen: daarbij is er sprake van een “stoornis in het autistische spectrum”. NOS betekent overigens: not otherwise specified. Ofwel: sorry maar we weten het niet precies. En kun je je verdriet moeilijk verwerken, dan heb je PTSS (maar geen zorgen want tegenwoordig hebben we daarvoor een wondertherapie: EMDR). Wilt u weten wat dit allemaal betekent? Ga dan naar de DSM-5.
Welke etiketten zouden we hebben over een jaar of twintig?

Pappa’s en mamma’s van Nederland en omstreken, het is misschien een verrassing maar kinderen hebben het volste recht op liefdevolle, positieve aandacht. Zij hebben er namelijk niet om gevraagd om geboren te worden, dat was “onze” beslissing. Kinderen willen weten waar ze aan toe zijn, en soms dus ook gewoon NEE horen. Als hun leefwereld duidelijk en stabiel is, hoeven ze geen energie te steken in onderzoeken hoe ver ze kunnen gaan of op een andere manier negatieve aandacht te vragen. En dan hoeven wij, vanwege onze eigen problemen en pedagogische onmacht, ook geen etiketten meer te plakken waar die schatten voor de rest van hun leven niet meer af komen.
Dus lieve ouders, zo moeilijk is het allemaal niet. Duidelijk zijn tegen je kinderen en ze een rustige omgeving bieden is een teken dat je van ze houdt. En daarnaast kun je het niet vaak genoeg tegen hen zeggen.

Ja, ik weet het, dit was waarschijnlijk allemaal veel te kort door de bocht, maar iemand moet het toch voor hen opnemen? Want natuurlijk zijn er ook kinderen die psychisch écht niet helemaal gezond zijn maar helaas zie ik ook zo vaak dat hun problemen eigenlijk de problemen van de ouders zijn.
Mevrouw Bladergroen had gelijk: rust, reinheid en regelmaat kunnen een hoop problemen voorkomen. Dat daardoor nog meer hulpverleners werkloos worden, is helemaal niet erg.

Zoals ik al eerder heb geschreven, houd ik van reizen. Een paar weken geleden was ik met mijn zoon in Dubai, onder andere om een bezoek te brengen aan een bedrijf waarvoor hij een website had gemaakt. We keken er naar uit: even naar de zon en ervaren hoe het is om in een “land” te zijn dat bekend staat om de enorme welvaart en waar alles probleemloos lijkt te zijn. Na al een dag of tien terug te zijn in Rotterdam, verkeren we nog steeds in shock.

Bij een bezoekje aan Las Vegas, een aantal jaren geleden, heb ik die plaats bestempeld als de moderne versie van de hel, met overal knipperende lichtjes, belletjes van gokautomaten en veel te dikke mensen in scootmobiels die van het ene naar het andere casino rolden. Dubai is wat dat betreft het tegenovergestelde maar is misschien wel de steriele versie er van. Gebouwen tot aan de hemel, gigantische jachten en over-the-top auto’s. Vanwege de hitte speelt het dagelijkse leven zich vooral af in de enorme malls; smetteloze complexen met ijshockey-banen, ski-hellingen en luxueuze winkels, en veel mannen in witte en vrouwen in zwarte “jurken”. Als je goed kijkt, kun je aan de ogen zien dat de dames nog heel jong zijn. Ze worden vaak gevolgd door Aziatische nanny’s met kindjes in dure kinderwagentjes. De verschillen tussen rijk en arm zijn groot.
De toeristen lijken vooral geïnteresseerd in zichzelf. Nog nooit heb ik zoveel selfie-sticks (wat mij betreft hét symbool van oppervlakkigheid en egocentrisme) gezien.

Van cultuur merk je nauwelijks iets, maar dat is niet erg, want daar gaat het niet om in Dubai. Alles staat in het teken van: nog groter – nog mooier. Mensen zijn vooral bezig met zichzelf of, als ze in groepjes bij elkaar staan, met hun telefoons. The Walking Dead. Dat er nauwelijks sprake is van onderlinge communicatie realiseerden we ons toen we achter ons een paar jongemannen met een Marokkaans-Rotterdams accent hoorden praten en we genoten van zomaar een raar grapje met landgenoten.

Vijf uur voor vertrek zaten wij op het vliegveld, zo graag wilden we weer weg. “Lekker terug naar je eigen land”, met onze eigen fijne crisis en onze eigen fijne problemen. Waar je iedereen gewoon in de ogen mag kijken en je weet wie je voor je hebt. Waar je alles kan zeggen wat je denkt (al gaat dat voor mijn gevoel weleens te ver) en mag lachen naar een vreemde op straat.
“Ik hou van Holland” is vanaf nu ons favoriete televisieprogramma.

In mijn vorige blog had ik het over onderzoeken naar de gevolgen van schaarste. Er zijn ongetwijfeld ook onderzoeken gedaan naar de gevolgen van overvloed maar die hoef ik niet te lezen, de uitkomst daarvan ken ik al:

overdaad schaadt!